حق بیمه‌های صوری و بازنشستگی نافرجام برای کارگران

به گزارش شهرآرانیوز؛  «سال‌ها کارگر کوره آجرپزی بودم. باوجود همه شرایط سختی کار را به جان خریدم تا خود را به بیست سال کار برسانم و مشمول قانون مشاغل سخت و زیان آور شوم و بتوانم از بازنشستگی استفاده کنم. حالا بعد از این همه سال وقتی برای انجام کار‌های بازنشستگی به بیمه مراجعه کردم، متوجه شدم همه این سال‌ها کارفرما بیمه ام را نصف رد کرده است؛ یعنی به ازای هر ماه کاری تنها ۱۵ روز حق بیمه برای من واریز می‌شده است. نمی‌دانم چگونه حرفم را به سازمان تأمین اجتماعی ثابت کنم. لطفا این موضوع را پیگیری کنید.»

«من یک کمک بهیار هستم و دوازده سال و نیم در یکی از بیمارستان‌های شهر که الان منحل شده است مشغول به کار بودم. یک سال و نیم هم بیمه بیکاری گرفتم که جمعا می‌شود چهارده سال. حالا که درخواست شش سال سختی کار کرده ام، بازرسان اداره کار و تأمین اجتماعی درست پرونده ام را بررسی نمی‌کنند. دلیل آن هم متروکه بودن پرونده‌ها به دلیل جابه جایی است. بعد ا ز کلی پیگیری و مراجعه به اداره کار برایم رأی کمیته صادر شد، اما تنها دو سال سختی کار برایم ثابت شد. همین دو سال سابقه برای سختی کار را هم پس از دو سال رفت وآمد در ادارات توانستم به اثبات برسانم، درحالی که همکارانم با شرایط مشابه شش سال سختی کار گرفته اند. چرا برخی کارفرمایان این چنین سر نیروی خود کلاه می‌گذارند؟»

«معلم آزاد در دبستان‌های غیردولتی هستم و  حدود هجده سال سابقه دارم. حالا بعد از هجده سال کار مدیر مدرسه شرط گذاشته است که از این ماه تنها برای هفده روز در ماه برایم بیمه رد می‌شود. این عادلانه نیست من ۵۷ سال سن دارم. اگر دو سال دیگر به طور کامل بیمه داشته باشم، می‌توانم به استناد شرط سن بازنشستگی با سی روز، حقوق داشته باشم. چرا بازرسان تأمین اجتماعی نظارتی بر این خواسته ظالمانه کارفرمایان ندارند؟»
گلایه‌های شهروندان درباره کلاه گذاشتن کارفرمایان بر سر کارکنان به انواع مختلف درباره پرداخت حق بیمه و به تبع آن موضوع بازنشستگی و سختی کار شهروندان باعث شد با این شهروندان باب گفتگو را باز کنیم.

قصه پرغصه حق بیمه

خانم مهربان زنی حدودا پنجاه ساله است که با درماندگی می‌گوید: «من سال‌ها در کوره‌های آجرپزی کارگری کرده ام، اما چون در گذشته سواد کافی نداشتم، بیمه ام را ۱۰ روز یا پانزده روز در ماه رد می‌کردند. الان پس از ۲۳ سال کار، سرجمع حق بیمه پرداختی من حدود چهار سال مداوم شده است. به تأمین اجتماعی مراجعه کردم. این طور پاسخ می‌دهند که باید مبلغی را پرداخت کنم تا پس از ۵۵ سالگی بازنشسته شوم.»

کبری زارعی هم شهروند دیگری است که مشکل تجمیع سوابق کار با شرایط سخت دارد. او نیز در این باره می‌گوید: «به ما گفتند پرونده هایمان به بیمارستان اکبر منتقل شده است، اما هیچ کدام از بازرسان مسئولیت پیگیری آن را به عهده نمی‌گیرند و‌ می‌گویند به سابقه بنده دسترسی ندارند. هرچه درخواست می‌کنم که پرونده را در حضور کارمندانشان در اختیار خودم بگذارند تا سابقه‌های کاری ام را به دست بیاورم، قبول نمی‌کنند.»

زهرا فتاحی نیز که معلم نیروی آزاد در یکی از دبستان‌های دوره ابتدایی در مشهد است می‌گوید: «ابتدای سال تحصیلی به من و سایر همکاران نیروی آزاد مدرسه اعلام نکردند و الان که حدود یک ماه از سال گذشته است به ما می‌گویند شرایط بیمه تنها با هفده روز حقوق به جای سی روز در ماه است و اگر نمی‌خواهید، می‌توانید انصراف دهید. من هجده سال زحمت کشیده ام. واقعا این نوع رفتار کارفرمایان عادلانه نیست.»

پرداخت نشدن کامل حق بیمه کارگر

درخواست‌های گلایه آمیز شهروندان در این باره باعث شد که به سراغ معاون تعهدات بیمه‌ای اداره کل تأمین اجتماعی خراسان رضوی برویم. حسن خردنیا بیان می‌کند: «شهروندانی که دارای مشکل پرداخت نشدن حق بیمه به طور کامل از سوی کارفرما برای سی روز یا یک ماه هستند باید همه مدارک دال بر اشتغال خود را مانند حکم، قرارداد، فیش حقوقی و مخصوصا پرینت حساب بانکی،  به همراه سایر مدارک به شعبه‌ای از تأمین اجتماعی که در آنجا سابقه دارند ارائه دهند.»

او اظهار می‌کند: «در شعبه فرد فرم ادعای سابقه در سازمان تأمین اجتماعی را تکمیل می‌کند. پس از پرکردن فرم ادعای سابقه، همکاران ما فعالیت فرد را بررسی می‌کنند و اگر حق با کارگر باشد، سنوات بررسی می‌شود و در نهایت کارفرما بدهکار اعلام می‌شود و ما بدهی حق بیمه را به کارفرما اعلام می‌کنیم.»

معاون تعهدات بیمه‌ای اداره کل تأمین اجتماعی خراسان رضوی می‌افزاید: «کارمندانی که مشمول قانون هستند باید به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی مراجعه کنند و تقاضای سخت و زیان آوری شغلشان را بدهند. برخی کارمندان نظیر کارکنان بیمارستان هم که دولتی هستند باید از طریق بیمارستان سابقه شان را پیگیری کنند که مدت سابقه ارفاقی آن‌ها چقدر است.»

خردنیا بیان می‌کند: «سازمان تأمین اجتماعی درباره سابقه این افراد همواره جوابگو ست، اما تأمین اجتماعی درباره میزان حقوق، سختی کار و مشکلات محل کار فرد نمی‌تواند اظهار نظری کند و این موضوع به عهده اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی است.»

مراحل گرفتن تأییدیه مشاغل سخت و زیان آور

اما مدیر روابط کار اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی نیز درباره روند گرفتن تأییدیه مشاغل سخت و زیان آور می‌گوید: «کسانی که در واحد‌هایی کار می‌کنند که اولا مشمول قانون کارند و ثانیا مدعی مشاغل سخت و زیان آور هستند، برای استفاده از مزایای بازنشستگی پیش از موعد باید حداقل سابقه پرداخت بیست یا ۲۵ سال حق بیمه متناوب در آن شغل را داشته باشند.»

ابراهیم رضازاده با بیان اینکه کسانی که این حداقل سابقه حق بیمه را دارند باید درخواستشان را در سامانه ثبت کنند می‌گوید: «ما در کمیته‌های تخصصی درخواستشان را بررسی می‌کنیم و شرکت‌های دارای مجوز از علوم پزشکی، مراحل آلاینده سنجی شغل را انجام می‌دهند. آن‌ها هم ارتباط آن افراد با آلاینده‌ها و سختی کارشان را به ما گزارش می‌دهند.»

او اظهار می‌کند: «ما این گزارش را به بازرسان خود و کارشناسان بهداشت تحویل می‎ دهیم و آن‌ها هم نظر کارشناسی شان را اعلام می‌کنند و در نهایت نظر کارشناسان و آن گزارش به دست کمیته‌ای متشکل از نماینده وزارت کار، دانشگاه علوم پزشکی، تأمین اجتماعی، نماینده کارگر و کارفرما خواهد رسید.»

رضازاده با بیان اینکه در این کمیته شغل فرد با گزارش آلاینده سنجی و آیین نامه تطبیق داده می‌شود می‌افزاید: «اگر فرد شرایطش را داشت، آلایندگی شغل وی تأیید و به تأمین اجتماعی ارجاع داده می‌شود. درباره افرادی که پرونده شان متروکه شده است باید شهروندان با مراجعه حضوری به اداره کار درخواست کنند پرونده شان مصداقی بررسی شود.»